Fot. Tomasz Markowski
L
oteria to zazwyczaj gra losowa. Aby wziąć w niej udział trzeba naj-
pierw pofatygować się do kolektury, wysupłać z portfela trochę
drobnych, coś obstawić, a następnie liczyć, że szczęście uśmiechnie
się właśnie do nas. Otulona w gorset państwowego (najczęściej) mo-
nopolu jest loteria przedsięwzięciem komercyjnym, które zapewnia
organizatorom, czyli państwu, niemałe dochody. A że w każdym spo-
łeczeństwie ludzi liczących na uśmiech Fortuny, który zapewnić może kombinacja
kilku czy kilkunastu cyferek jest mnóstwo, interes kręci się niczego sobie.
Borykająca się z puchnącą z roku na rok szarą strefą Portugalia postanowiła wy-
dać jej walkę. Służyć ma temu m.in. wspomniana loteria, przy czym uczestnicy nie
muszą już przy użyciu magicznych numerków zaklinać deszczu euro-banknotów,
wystarczy, że okażą organom fiskalnym jakąkolwiek fakturę. Potem losowanie i...
co tydzień jacyś szczęśliwcy odjadą spod urzędów skarbowych nowiutkimi autami.
Tegoroczny budżet przedsięwzięcia ustalono na 10 mln euro – suma znikoma w po-
równaniu z kwotami krążącymi w szarej strefie, stanowiącej obecnie dobrze ponad
25% gospodarki tego kraju.
Portugalski pomysł nie jest bynajmniej oryginalny, a na mniej lub bardziej masową
skalę stosowały go przede wszystkim, choć nie tylko, kraje Ameryki Łacińskiej. Jednak
ten sposób wystawiania na próbę lojalności obywateli wobec państwa jest niczym in-
nym, jak przejawem bezradności tego drugiego, które nad walkę z przyczynami zjawi-
ska przedkłada walkę ze skutkami. I choć sami Portugalczycy nie ukrywają, że wzrost
szarej strefy jest konsekwencją wzrostu obciążeń podatkowych, nie przeszkadza im to
nadal podnosić podatki. Przykłady? 2 lata temu VAT od usług gastronomicznych, sta-
nowiących wraz z sektorem hotelarskim, jedną ze strategicznych gałęzi portugalskiej
gospodarki, wzrósł z 10 do 23% i w tym roku pozostanie bez zmian, mimo wcześniej-
szych zapowiedzi obniżenia. W konsekwencji spadły przychody branży gastronomicz-
nej, a pracę w tym sektorze w ciągu 2 lat straciło 120 tys. ludzi.
I pomyśleć, że jeszcze nie tak dawno udział szarej strefy w portugalskiej gospodarce
wyrażał się wartością jednocyfrową. Cóż, podatki też były niższe.
d
MAREK HRYNIEWICKI
redaktor naczelny
W Portugalii rusza
właśnie nowa
loteria. Organizuje ją
tamtejszy fiskus, a co
tydzień wygrać można
będzie samochód
osobowy. A nawet
– jak zapowiada
portugalskie
ministerstwo
finansów – kilka.
CZYLI AUTO ZA FAKTUR}
Walka zbszarÈ strefÈ,
4
BIZNES meble.pl
[
styczeñ 2014
